Dat stelt het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in het Global Financial
Stability Report dat woensdag (plaatselijke tijd) in Tokio werd
gepresenteerd.
Volgens het IMF heeft de schuldencrisis gezorgd voor een "extreme"
versplintering van de financiële markten in de eurozone. Investeerders
trekken massaal hun geld terug uit de zuidelijke landen, vanwege de vrees
dat de eurozone uit elkaar valt en ze het geld dat ze in de zwakkere landen
hebben gestoken, niet meer terug zullen zien.
Daardoor kunnen niet alleen de zuidelijke overheden, maar ook de bedrijven en
banken in die landen alleen nog tegen zeer hoge rentes geld lenen. Dat zet
een steeds zwaardere rem op de economische groei.
Kloof tussen noord en zuid
Die kloof tussen noord en zuid dreigt het fundament onder de euro weg te
slaan, waarschuwt het IMF. Het is daarom van groot belang dat het vertrouwen
in de toekomst van de euro wordt hersteld met vergaande beloftes voor een
sterkere unie.
Gebeurt dat niet, dan neemt de druk op zuidelijke banken en landen verder toe
en slaan hun problemen over naar de kernlanden, aldus het fonds.
Harde afspraken
Om de zorgen over het uiteenvallen van de eurozone weg te nemen zijn volgens
het IMF onder meer harde afspraken nodig over een gezamenlijke eurobegroting
waaruit landen met economische problemen tijdelijk kunnen worden bijgestaan.
De afspraken over een Europese bankenunie moeten daarnaast worden uitgebreid.
Er is volgens het fonds niet alleen een Europese toezichthouder nodig, maar
ook een Europees vangnet voor spaarders en een systeem dat de kosten van
omvallende banken over alle eurolanden verdeelt.
Vertrouwen in de euro niet hersteld
Doormodderen is geen optie, stelt het IMF. Het vertrouwen in de euro is met de
maatregelen die tot nu toe zijn genomen niet hersteld, terwijl de kosten van
de crisis alleen maar oplopen.
Volgens het fonds zorgt het huidige beleid ervoor dat banken hun posities in
de komende jaren met 2800 miljard euro zullen verkleinen. Dat is alweer 200
miljard euro meer dan het fonds in april onder voortzetting van het
toenmalige beleid verwachtte. Die afbouw van bezittingen kan grote negatieve
gevolgen hebben voor de kredietverlening en de economische groei in de
eurozone.
Lessen voor VS en Japan
De eurocrisis heeft volgens het IMF ook belangrijke lessen voor Japan en de
Verenigde Staten, waar de staatsschuld nog aanzienlijk hoger is dan de
gemiddelde schuld van de eurolanden. Zij moeten nieuwe onrust op de
financiële markten voorkomen door duidelijk te maken hoe ze die schuld op
termijn gaan aanpakken.
Door de grote problemen in de eurozone zijn beide economische grootmachten
voorlopig echter nog zeer populair bij investeerders, die beleggingen in
Japans en Amerikaans staatspapier als een veilig alternatief zien voor veel
investeringen die eerder in Europa werden gedaan. Maar op termijn zou de
torenhoge staatsschuld van beide landen kunnen zorgen voor onrust op
financiële markten.
Fiscal cliff
Met een overeenkomst voor de middellange termijn moeten Amerikaanse politici
de 'fiscal cliff' zien te omzeilen. Daar valt de VS volgend jaar vanaf als
er geen plan komt voor de staatsschuld en een enorm pakket
belastingverhogingen en bezuinigingen automatisch in werking treedt.
Die sanering zou de groei van de Amerikaanse economie volgens de schattingen
van het IMF volgend jaar de nek omdraaien en grote negatieve gevolgen hebben
voor de rest van de wereldeconomie.
Lees ook:
Noord aan Zuid
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl